Cổ nhân từng nói: “Miệng có thể thốt ra những lời đẹp đẽ như hoa, nhưng cũng có thể nói ra những lời xấu xa ấu trĩ”. Tu khẩu đức chính là tu dưỡng bản thân, vậy nên người chính trực, biết kiệm lời sẽ gặp được nhiều điều may mắn. Nếu biết được 10 cách nói không tốt dưới đây, tu dưỡng thật tốt và hạn chế chúng, bạn sẽ có được vận khí may mắn trong cuộc sống của mình.
1. Không nói nhiều
Người xưa nói rằng: “Bệnh từ miệng mà vào, họa từ miệng mà ra”. Nói chuyện không nên nói quá nhiều, nói nhiều chỉ có thua thiệt. Trong “Mặc Tử” có ghi chép, học trò của Mặc Tử là Cầm, hỏi Mặc Tử: “Nói nhiều có ích lợi không?”
Mặc Tử đáp rằng: “Con ếch, cả ngày lẫn đêm đều kêu không ngừng, kêu đến khô mồm mỏi lưỡi, nhưng không ai để tâm đến tiếng kêu của nó cả. Sáng sớm nhìn thấy con gà trống đó, gáy đúng giờ vào lúc bình minh, chấn động trời đất (mọi người hãy thức dậy sớm). Nói nhiều thì có ích lợi gì chứ? Chỉ có lời nói được nói ra đúng lúc đúc chỗ mới có tác dụng thôi”.
Điều Mặc Tử muốn nói với chúng ta là gì? Đó chính là con người sống trên đời không cần nói nhiều, người biết nói chuyện luôn nói những lời phù hợp vào những thời điểm thích hợp.
2. Không nói năng tùy tiện
Ăn nói không nên tùy tiện, nếu thay đổi lời đã nói, chi bằng không nói. Không hứa hẹn tùy tiện, nếu hứa rồi lại thay đổi, chi bằng đừng hứa. Đừng tùy tiện phát ngôn, nếu không sẽ mang họa vào thân. Cũng đừng dễ dàng hứa hẹn với người khác, nếu không làm được, dễ mất đi niềm tin của người khác.
3. Không cuồng ngôn
Không được không biết nặng nhẹ, nếu nói năng bậy bạ, ắt thường xuyên hối hận. Sơn Âm Kim tiên sinh thời nhà Thanh từng nói: “Làm người hành sự đừng ngông cuồng, họa phúc tiềm ẩn tự gánh lấy”. Ngông cuồng hay khiêm tốn, điều này trực tiếp liên quan đến họa phúc của một người. Cái mà con người thể hiện trước mặt người khác chính là lời nói và hành vi, mà lời nói thì lại trực tiếp nhất, cho nên nói chuyện kỵ nhất là ngông cuồng. Ngông cuồng dễ gây chú ý, gây thù hận, dễ đem đến tai họa.
4. Không nói thẳng thừng
Nói thẳng quá mà không nghĩ đến hậu quả sẽ gây ra phiền toái. Lời nói thẳng nhưng phải nói vòng một chút, lời nói lạnh lùng nhưng phải nói ấm áp một chút, để tâm đến sự tự tôn của người khác, đặt sự tự tôn của người khác lên hàng đầu.
5. Không tận ngôn (Nói toẹt hết không chừa đường lùi)
Nói năng phải súc tích, đừng nói mà không để đường lùi. Biết hết cũng không cần phải nói ra toàn bộ, chừa lại 3 phần đường lui cho người khác, giữ chút khẩu đức cho mình. Trách người không cần quá hà khắc, chừa chút đường lui cho người khác, thể hiện sự độ lượng của mình.
6. Không tiết lộ chuyện
Không được tiết lộ cơ mật. Sự dĩ mật thành, ngôn dĩ lậu bại (chuyện thành công do giữ được bí mật, lộ chuyện dễ thất bại). Cấm kị tiết lộ những chuyện bí mật liên quan đến tổ chức hoặc người khác, đây là vấn đề nhân phẩm và nguyên tắc làm người, nó cũng dễ gây ra hậu quả nghiêm trọng. Khi sự việc vẫn chưa thể chắc chắn, cũng không được nói một cách chắc chắn, để tránh tạo ra ảnh hưởng không tốt, làm người khác cảm thấy tùy tiện và bớt xén.
7. Không nói lời ác độc
Không nói những lời vô lễ, độc ác tổn thương người khác. Cổ nhân có câu: “Dao cắt dễ lành, ác ngôn khó tan”. Sự tổn thương bạn gây ra trong tâm hồn người khác còn đau đớn hơn cả những vết thương trên cơ thể.
8. Không nói lời kiêu căng
Kiêu căng chính là tự đại, tự cho mình là đúng. Lão Tử nói: “Tự phạt giả vô công, tự căng giả bất trưởng”. Người tự mình khoe tài ngược lại mất hết công lao, người tự đề cao bản thân sẽ chẳng thể tiến bộ. Người nói lời kiêu căng, không phải kiêu ngạo thì là không có tri thức, dù là loại nào thì cũng đều mang đến bất lợi cho sự phát triển của mình, và cũng khiến người khác khó chịu ghét bỏ. Thần Hàm Quang cuối nhà Minh đầu nhà Thanh đã nói: “Tự khiêm tắc nhân dũ phục, tự khoa tắc nhân tất nghi” ( khiêm tốn người khác mới phục, tự khen mình người khác chắc chắn sẽ nghi ngờ). Nói chuyện, không nên kiêu ngạo tự mãn, tự cho mình là đúng. Tự kiêu tự khen, là biểu hiện của sự thiếu phẩm chất đạo đức.
9. Không nói lời sàm ngôn, bịa đặt
Sàm ngôn chính là nói những lời chê bai, những lời xấu sau lưng người khác nhằm ly gián, sỉ nhục người khác. Kẻ nói lời sàm ngôn bịa đặt đều là tiểu nhân. Triết học gia Đông Hán Vương Sung từng nói: “Sàm ngôn thương thiện, thanh dăng ô bạch” có nghĩa là không nên nói xấu sau lưng người khác bởi nó sẽ làm cho thiên hạ chẳng thể thái bình.
10. Không nói lời giận dữ
Khi tức giận không nên nói gì cả, vì những lời nói lúc này thường sẽ làm tổn thương người khác. Lời nói đã nói ra, như nước đã hắt đi không thể thu lại, không nên nói năng lung tung, lúc tức giận lời nói thường thiếu suy xét, vậy nên hãy suy nghĩ thật kỹ trước khi nói.
Khi tức giận hãy lấy ra một tờ giấy trắng vẽ viết tùy ý, viết tất cả những suy nghĩ lúc đó lên tờ giấy, nghĩ gì viết nấy. Hôm sau hãy lấy ra xem nếu khi xem lại mà vẫn có suy nghĩ và quyết định giống như vậy thì hãy làm, còn nếu đó chỉ là những lời nói khi tức giận thì hãy gấp nó thành máy bay giấy và phi nó bay đi.
Kì thực, những lời người xưa dạy quả là hết sức đạo lý. “Cái miệng hại cái thân” hay “Phúc họa từ miệng mà ra”, người biết kiệm lời, biết lời nào nên nói lời nào không, mới tích được khẩu đức cho mình, vì thế mà có nhiều may mắn, ít phải đi đường vòng nên sẽ đạt được nhiều thành công. Không nói những lời ác ý, đó chính là tu dưỡng mà chúng ta cần có. Nói năng không thận trọng, dù bốn ngựa có chạy nhanh đi chăng nữa cũng không đuổi kịp, gây tổn thương người khác, gây tổn thương bản thân, vận may vì vậy mà cũng ngày càng kém đi.
Theo Thegioidanhngon.com
Mời các bạn tham gia nhóm "Lời hay ý đẹp" và "Những câu nói hay"
